9 Mart 2015 tarihinde TBMM Başkanlığına sunulan "Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi", Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilmesinin ardından, 23-26 Mart 2015 tarihlerinde Genel Kurulda yapılan görüşmeler sonucunda kabul edilerek yasalaşmıştır.

Ancak yürürlüğe girmesi için yasanın Cumhurbaşkanı tarafından onaylanarak Resmi Gazete' de yayımlanması gerekmektedir.

Teklifin gerek Komisyonda gerekse de Genel Kurul'da yapılan görüşmeler sırasında bazı maddelerinde değişiklikler yapılmıştır. Bunlardan ilki halka açık şirketler için kâr payı stopaj oranı belirleme konusunda Bakanlar Kurulu'na verilmesi planlanan yetkiye ilişkin maddelerdir. Söz konusu maddeler Genel Kuruldaki görüşmeler sırasında metinden çıkarılmıştır.

Bunun yanında bir diğer önemli değişiklik de Komisyondaki görüşmeler sırasında sermaye artışına ilişkin maddede yapılan değişikliklerdir. Bu sirkülerimiz, TBMM Genel Kurulunda kabul edilen yasa ile nakdi sermaye artışını teşvik amacıyla getirilen düzenleme hakkında açıklamalarımızı içermektedir. Sirkülerimiz TBMM Genel Kurul tutanakları baz alınarak hazırlanmıştır.

Nakdi sermaye artışlarına teşvik

1. Uygulama esasları

Kurumlar Vergisi Kanunu'nun (KVK) 10. maddesinde, kurumlar vergisi matrahının tespitinde kurum kazancından yapılabilecek indirimler sayılmaktadır.

Genel Kurul'da kabul edilen yasa hükmü ile söz konusu maddenin birinci fıkrasına (ı) bendi eklenerek, sermaye şirketlerindeki nakit sermaye artışları üzerinden hesaplanan faizin kurumlar vergisi matrahından indirilmesi imkanı sağlanmakta ve böylelikle nakdi sermaye artışlarının teşvik edilmesi hedeflenmektedir.

Buna göre; sermaye şirketlerinin ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları ile yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan faiz tutarının % 50'si kurumlar vergisi matrahından indirilebilecektir.Söz konusu faiz, T.C. Merkez Bankası tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan "Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı" dikkate alınarak hesaplanacaktır.

Ancak bu indirimden; finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri, finansman şirketleri, varlık kiralama şirketleri, bankalar ve sigorta şirketleri gibi finans, bankacılık ve sigortacılık sektöründe faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri yararlanamayacaktır.

Yukarıda açıklanan indirimden, sermaye artırımına ilişkin kararın veya ilk kuruluş aşamasında ana sözleşmenin tescil edildiği hesap döneminden itibaren başlamak üzere izleyen her bir dönem için ayrı ayrı yararlanılır. Sonraki dönemlerde sermaye azaltımı yapılması halinde azaltılan sermaye tutarı indirim hesaplanmasında dikkate alınmaz.

İndirim tutarı, nakdi sermayenin ödendiği ay kesri tam ay sayılmak suretiyle hesap döneminin kalan ay süresi kadar hesaplanır. Matrahın yetersiz olması nedeniyle ilgili dönemde indirilemeyen tutarlar sonraki hesap dönemlerine devreder.

2. İndirimden yararlanamayacak olan sermaye artışları

Yasa Teklifi'nde indirim hesaplamasında dikkate alınmayacak olan sermaye artışlarına ilişkin olarak şu ifade yer almaktaydı: "… sermaye şirketlerine nakit dışındaki varlık devirlerinden kaynaklananlar dahil olmak üzere, sermaye şirketlerinin birleşme, devir ve bölünme işlemlerine taraf olmalarından kaynaklanan sermaye artırımları, indirim hesaplamasında dikkate alınmaz."

Teklif'teki bu hüküm ve "nakdi sermaye" kavramları bir arada düşünüldüğünde, anonim şirketlerin bilançolarında özkaynaklar içerisinde yer alan çeşitli kalemlerden (dönem kârı veya geçmiş yıllara ilişkin kârlar, olağanüstü yedekler, enflasyon farkları gibi) veya ortaklara borçlar hesabında yer alan tutarlardan gerçekleştirilen sermaye artışlarının indirim hesabında dikkate alınıp alınmayacağı konusunda tereddütler oluşmuştu.

Plan Bütçe Komisyonundaki görüşmeler sırasında, geçmiş yıllar karları, sermaye ve kar yedekleri gibi işletme özkaynakları içinde yer alan değerlerin sermayeye eklenmesi halinde, işletmeye dışardan ilave nakdi bir kaynak girişi olmayacağı gerekçesiyle, bilançoda yer alan özkaynak kalemlerinden karşılanan sermaye artışları dolayısıyla indirim hakkından yararlanılamayacağı kabul edilmiştir. Söz konusu hüküm Genel Kurulda da aynı şekliyle kabul edilmiştir.

Komisyonda ayrıca, ortaklar veya bu ortaklarla ilişkili olan kişilerce kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen sermaye artırımlarının da, indirim hesaplamasında dikkate alınmayacağına ilişkin hüküm kabul edilmiştir. Bu hüküm de Genel Kurulda da aynı şekliyle kabul edilmiştir.

Maddenin ilgili bölümü aşağıdaki şekildedir:

"Bu bendin uygulanmasında sermaye şirketlerine nakit dışındaki varlık devirlerinden kaynaklananlar dâhil olmak üzere, sermaye şirketlerinin birleşme, devir ve bölünme işlemlerine taraf olmalarından veya bilançoda yer alan öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklenmesinden kaynaklanan ya da ortaklar veya bu Kanun'un 12'nci maddesi kapsamında ortaklarla ilişkili olan kişilerce kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen sermaye artırımları, indirim hesaplamasında dikkate alınmaz."

Özsermaye kalemlerinin sermayeye ilave edilmesi durumunda madde kapsamında indirim hakkından yararlanılamayacağı madde metnine eklenmiş olmakla birlikte, ortaklara borçlar hesabında yer alan tutarların sermayeye ilavesi durumunda indirimden yararlanılıp yararlanılamayacağı konusunda ise yasada herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.

3. Yürürlük

Bu maddeyle ilgili bir diğer değişiklik de yürürlük tarihiyle ilgilidir. Yasa Teklifi'nde maddenin yürürlüğü yayım tarihi olarak belirtilmekteydi. Plan ve Bütçe Komisyonunda söz konusu maddenin yürürlük tarihi 1 Temmuz 2015 olarak belirlenmiş ve Genel Kurulda da aynı şekilde kabul edilmiştir.

Buna göre söz konusu yasa, Cumhurbaşkanı tarafından onaylanması durumunda Resmi Gazete'de yayımlanacak ve yukarıdaki düzenlemeler 1 Temmuz 2015 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecektir. E&Y

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.