ÖTV’ye tabi mal ve ürünler, Türk Gümrük Tarife Cetveli’ nde yer alan Gümrük Tarife İstatistik Pozisyon (GTİP) numaraları itibarıyla dört listede tanımlanmıştır. Buna göre, (I) sayılı listenin ayrıntısına göz atalım…

(I) SAYILI LİSTE: Bu listede petrol ürünleri, doğal gaz ve bunların türevleri ile biodizeller yer almakta olup, A ve B cetvellerinden oluşmaktadır. 

- (A) Cetveli: Bu cetvelde, benzin, motorin, jet yakıtı, fuel oil gibi akaryakıt ürünleri; sıvılaştırılmış petrol gazı (L.P.G.), doğal gaz ile söz konusu mallara ikame edilmesi mümkün bulunan petrol türevleri, petrokok ve benzeri diğer mallar yer almaktadır. 

- (B) Cetveli: Bu cetvelde, solvent ve benzeri ürünler ile bunların türevleri, gaz yağı, baz yağlar, madeni yağlar ile yağlama müstahzarları gibi akaryakıt harici petrol ürünleri yer almaktadır.

Yeni (I) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği

4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu kapsamında (yukarıdaki mal ve ürünler için), toplam 36 adet Tebliğ ile ikincil düzenlemeler yapılmıştır. Tebliğlerde yapılan düzenlemeler, tüm listeleri kapsadığı için uygulamada ve ilgili mevzuatı bulma konusunda karmaşıklık yaratıyordu..

Bakanlık tarafından, bu karmaşıklığı gidermek ve uygulama kolaylığı sağlamak amacıyla; 05.03.2015 tarih 29286 sayılı Resmi Gazete’de (I) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği yayımlanarak yürürlüğe girdi.  Bu Tebliğ ile uygulamadaki ÖTV Genel Tebliğlerinin (I) sayılı liste uygulamasına ilişkin bölümleri kaldırılarak tek bir Tebliğ’de toplandı ve yeni uygulamalar getirildi.. 

(I) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği ile Gelen Yenilikler

Bu Tebliğ’de öne çıkan konuları özetlemeye çalışalım…

• Oto Biodizel ile Harmanlanmış Motorin Teslimleri, Aerosol Üretiminde Kullanılmış L.P.G. Teslimleri ve (B) cetvelindeki mallar için iade uygulamasında eskiden ÖTV tutarının ödendiğine dair satıcının vergi dairesinden teyit alınması üzerine işlemler gerçekleşirken, (I) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği ile iadeye konu ÖTV tutarının ödendiğinin tespiti üzerine iade uygulaması getirilmiştir. Böylelikle Vergi Daireleri arasındaki yazışma işlemlerine gerek kalmadan sistem üzerinden tespiti yeterli görülmüştür. Başka bir ifade ile Vergi Daireleri artık kendi aralarındaki yazışmalar ile zaman kaybetmeden iade işlemlerini yürütebilecektir.

• 35 Seri No’lu ÖTV Genel Tebliği’nde erken teminat çözüm sistemi (ETÇS) şartları arasında yer alan çalışan sayısı mükellefler lehine değiştirilmiştir. Önceki uygulamada imalatta 35 işçi çalıştırmaya yer verilmişken, bu sayı tüm işletme 35 kişi, imalatta ise 25 işçi şartı olarak belirlenmiştir.

• İstisnaların uygulanmasına ilişkin açıklamalar uyumlaştırılarak güncellenmiştir.

• Gümrükte alınan teminat uygulamalarına ve gümrük rejim ihlallerine ilişkin hususlar netleştirilmiştir.

• Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nda belirlenen ölçü birimine göre 1 kg veya 1 lt ya da bu miktarların altında olması halinde, söz konusu malların ithalatçılarca teslim edildiği tarihe kadarki vergilendirme dönemleri için beyanname verme zorunlulukları olmayıp, bunların sadece teslimin gerçekleştiği vergilendirme dönemlerinde beyanname vermeleri zorunluluğu getirilmiştir. Böylelikle mükellefin az miktarlarda ÖTV’ye tabi mal satın alması durumunda karşılaşılan sürpriz ÖTV mükellefiyeti tanımlanması durumu kaldırılmış ve mükellef lehine bir uygulama getirilmiştir.

• Tebliğlerde yer almayan istisna ve indirimler ve Bakanlar Kurulu Kararları uygulamaları Tebliğ’e işlenmiştir (Tasfiyelik Malların Kamu Kurumlarına Bedelsiz Teslimlerinde İstisna, etilen üretimlerinde kullanılan LPG teslimlerinde sıfır ÖTV uygulanması gibi).

• Mevcut ÖTV Tebliğlerindeki mülga olan düzenlemelere bu Tebliğ’de yer verilmeyerek uygulamadaki yanlış anlaşılmalara mahal verilmesi engellenmiştir.

• Güncel olmayan ekler güncellenip, Gelir İdaresi Başkanlığı’na gerekli görülmesi halinde değişiklik yapma yetkisi verilmiştir.
  

• ÖTV’ye tabi olmasından veya olmamasından ne anlaşılması gerektiği, malların (I) sayılı liste kapsamında olup olmadığının tespiti, ihracat istisnasına ilişkin olarak ÖTV ödenerek satın alınan malların, herhangi bir işlem görmeden olduğu gibi ihracı halinde ÖTV iadesi alınabileceği hususları netleştirilmiştir.

• ÖTV Kanunu uygulamalarında indirimin nasıl olacağı hakkında örneklerle açıklamalar yapılmıştır.

• (I) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği ile  (B) cetvelindeki; 2710.12.90.00.11, 2710.12.90.00.19, 2710.19.29.00.00 G.T.İ.P. numaralarında yer alan mallar ile 2710.20.90.00.00 G.T.İ.P. numarasındaki mallardan yalnız 2710.12.90.00.11, 2710.12.90.00.19, 2710.19.29.00.00 G.T.İ.P. numaralı malların biodizel ihtiva edenleri tevkifat uygulaması kapsamına alınmıştır.
  

• (I) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği’nde daha önce yalnızca askeri amaçlı istisnalar altında akaryakıt teslimlerinde ÖTV istisnası yer alırken yeni düzenlemede doğalgaz teslimlerine de yer verilerek istisna kapsamında teslim ve beyanı konusu netleştirilmiştir.

• Elektrik üretiminde yakıt olarak kullanılacak mallara ait istisna kapsamında izin belgesi alma şartları arasında bulunan; müracaat tarihinde bağlı olduğu vergi dairesine vadesi geçtiği halde ödenmemiş kurumlar vergisi ve katma değer vergisi (KDV) borcunun bulunmaması şartı, müracaat tarihinde vergi dairesine vadesi geçtiği halde ödenmemiş herhangi bir vergi borcunun bulunmaması şeklinde değiştirilmiştir. Ayrıca mahsup talebinin, dağıtıcılar tarafından istisna kapsamında teslim edilen malların teslim tarihini takip eden ay başından itibaren bir yıl içinde yapılmasına dair süre kısıtlaması getirilmiştir.

• Hava yakıtlarının teslimlerinde teminat uygulaması getirilerek suistimal önlemek adına birtakım önlemler alınmıştır. Sadece Teminatsız Hava Yakıtı Alımı Sertifikası’ na haiz olanlar, teminat vermeksizin hava yakıtı teslim alabilir veya ithal edebilir. Sadece ilgili sertifikanın temininde aranan şartlar arasında 10.000.000 Türk Lirası karşılığı teminat bulunmaktadır.

• Tevkifata tabi mal alımlarına ilişkin tevkifat uygulayanların, tevkifat tutarını ödememesi halinde, söz konusu tevkifat kapsamındaki teslimlere ilişkin ÖTV ile sınırlı olmak üzere Hazine’ye intikal ettirilmeyen vergiden dolayı Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca ÖTV mükellefleri müteselsilen sorumluluğu tekrar vurgulanmıştır.

Bu uygulamaya paralel olarak, II – III ve IV sayılı listeler için de tüm tebliğlerin ayrı birer uygulama tebliğinde birleştirilmesinin, mevzuat karmaşıklığını ortadan kaldıracağını ve uygulama kolaylığı getireceğini düşünüyoruz. Şaban Küçük (Vergi, Direktör) & Arif Şimşek (Vergi, Müdür Yardımcısı) http://www.kpmgvergi.com

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti./Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.