Kurumlarda e-dönüşüm uygulamasının bir sonucu olarak mali işlemlerin de otomatik olarak bilgi işlem sistemleri üzerinden gerçekleştirilmesine yönelik uygulamalar gittikçe artmaktadır. Gerek işlemlerin kalite ve hızında gerekse maliyetlerde önemli avantajlar sağlayan söz konusu uygulamalara Devlet de teşvik edici rol oynayabilmektedir.

Böyle bir rol öncelikle elektronik ortamda düzenlenen bilgi ve belgelerin kağıt ortamındakilere hukuken eşdeğer sayılmasıyla mümkündür. İşletmelerin devletle olan ilişkilerinin önemli bir ayağını vergisel yükümlülükler oluşturmaktadır. Vergisel yükümlüklerin tam anlamıyla yerine getirilmiş sayılması için vergi mevzuatında yer alan defter ve belgelerin düzenlenip vergi dairesine ibraz edilmesi gerekmektedir.

İşte e-defter (elektronik defter) ve e-fatura (elektronik fatura) uygulamasıyla söz konusu defter ve belgelerin elektronik ortamda oluşturulması, ibrazı ve muhafazası mümkün hale gelmekte ve elektronik ortamda düzenlenen belge ve defterler gerek vergi mevzuatı gerekse ticaret hukuku açısından kağıt ortamındakilere eşdeğer sayılmaktadır. s-defter, e-fatura uygulamasına tam olarak geçilmesiyle birlikte kağıt ortamında defter ve belge düzenleme, ibraz ve muhafaza zorunluluğu ortadan kalkmaktadır.

Bu bağlamda, ülkemizde e-fatura uygulamasını kullanan mükellef sayısı halihazırda yaklaşık 20 bini bulurken bu sayının 2015 yılında 40 bin mükellefe 2 yıl içinde ise 100 bine ulaşması hedeflenmektedir. 

Gelişmiş batı ülkelerinde kurumsal kaynak planlaması (ERP) kapsamında özel sektör işletmelerinin kendisi tarafından geliştirilen ve uygulanan elektronik mali belge ve defter uygulamasına ülkemizde devletin öncülük ve hatta zorunluluk getirdiği görülmektedir.

Söz konusu zorunluluk Maliye Bakanlığı'nca (Gelir İdaresi Başkanlığı) yayımlanan 421 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile getirilmiştir. 

e-fatura, e-defter zorunluluğuna ilişkin mevcut uygulama

Yukarıda sözü edilen tebliğe göre;

1) 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlar 

2) Bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31/12/2011 tarihi itibariyle asgari 25 milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar

3) 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenler

4) Bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31/12/2011 tarihi itibariyle asgari 10 milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar,

e-fatura uygulamasına en geç 01.04.2014, e-defter uygulamasına ise 01.01.2015 tarihine kadar geçmek zorundadır. Dolayısıyla, e-fatura, e-defter sistemi hâlihazırda mükellefler tarafından uygulanmaktadır.

Zorunluluk kapsamında olmamasına karşın dileyen mükellefler de gerekli teknik altyapıyı kurmak ve Gelir İdaresi Başkanlığı'ndan izin almak kaydıyla diledikleri zaman e-defter ve/veya e-fatura uygulamasına geçebilirler.

Gerek zorunluluk kapsamında olanlar gerekse gönüllü olarak e-defter, e-fatura uygulamasına geçilmesine ve uygulamanın şekline ilişkin usul ve esaslar ilgili Vergi Usul Kanunu genel tebliğlerinde ve kılavuzlarda açıklanmıştır.

Zorunluluk kapsamının genişletilmesine ilişkin taslak çalışma

Maliye Bakanlığı'nca (Gelir İdaresi Başkanlığı) 16.12.2014 tarihinde kamuoyunun tartışmasına açılan taslak tebliğ çalışmasına göre;

421 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile zorunluluk getirilen mükelleflere ilave olarak;

a) 2013 takvim yılı brüt satış hasılatı 10 milyon TL ve üzeri olan mükelleflere,

b) 421 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin yayım tarihinden sonra 5015 Sayılı Petrol Piyasası Kanunu'na göre madeni yağ lisansı alanlar ile 4760 Sayılı ÖTV Kanununa ekli III sayılı listedeki malları imal, ithal ve inşa eden mükelleflere;

01/01/2016 tarihine kadar elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına geçme zorunluluğu getirilmiştir.

Ayrıca, bu tebliğin yayım tarihinden sonra, 5015 Sayılı Petrol Piyasası Kanunu'na göre madeni yağ lisansı alanlar ile 4760 Sayılı ÖTV Kanunu'na ekli III sayılı listedeki malları imal, ithal ve inşa etmeye başlayan mükelleflere ve 2013 takvim yılını izleyen yıllarda brüt satış hasılatı 10 milyon TL ve üzeri olan mükelleflere, lisans aldıkları, mükellefiyet tesis ettirdikleri veya 10 milyon brüt satış hasılatına ulaştıkları tarihten itibaren hazırlık süresi üç (3) aydan az olmamak üzere izleyen takvim yılının başından itibaren elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına geçme zorunluluğu getirilmiştir.

Sonuç

Maliye Bakanlığı'nca zorunluluk olarak getirilen ve zorunluluk kapsamında olmayan mükelleflerin de kendi istekleriyle sisteme dahil olmasına imkan veren e-defter, e-fatura uygulaması gerek devlet gerekse mükellefler açısından önemli maliyet avantajları sağlamaktadır. Söz konusu uygulamanın gerek zorunluluk gerekse teknolojinin işletmelere etkileri dolayısıyla genişlemesi kaçınılmazdır. Yukarıda belirtilen taslak tebliğ çalışması bu açıdan önem arz etmektedir. 

Bu bağlamda, işletmelerin maliye otoritesince getirilen zorunluluk kapsamında olup olmadıklarına bakmaksızın e-fatura, e-defter uygulamasının fayda ve maliyetlerini değerlendirmesi gerekmektedir. Ahmet Arslan

http://www.dunya.com/e-defter-e-fatura-zorunlulugunun-kapsami-genisliyor-251747h.htm

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.