6552 sayılı Kanunla 5510 sayılı Kanuna eklenen yeni hükümlerle 01.04.2015 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ev hizmetlerinde çalışanların sigortalılığı yeniden düzenlenmiştir. Ek 9. maddenin birinci fıkrası ile yapılan düzenleme sonucunda ev hizmetlerinde çalışanlardan ay içindeki çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olan sigortalıların 5510 sayılı Kanunun 4/1/a bendi kapsamında sigortalı olması zorunlu hale getirilmiştir. Burada dikkat edilmesi gereken husus çalışan kişinin söz konusu 10 günlük çalışma süresini aynı kişi yanında gerçekleştirmek zorunda olduğudur. Aksi takdirde çalışan hakkında 5510 sayılı Kanunun 4/1/a bendi hükümlerinin uygulanması mümkün değildir. Ay içinde aynı kişi yanında 10 gün ve daha fazla çalışan kişilerin bildirimlerinin yapılması için işverenlerine çalışmanın yapıldığı ayın sonuna kadar süre verilmiş, bildirimlerin süresinde yapılmaması halinde bir asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

Ek 9. maddenin ikinci fıkrasında ise ay içindeki çalışma süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olanlara ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir. Ev hizmetlerinde aynı kişi yanında 10 günden az çalışan kişileri çalıştıranlara sadece iş kazası ve meslek hastalığı primi ödeme yükümlülüğü getirilmiştir. Ödenecek prim, çalışanın çalışma gün sayısı ile bir günlük SPEK alt sınırı rakamının çarpımı sonucu bulunacak tutarının %2’si kadardır. Bu şekilde çalışanların bildirimi için çalışmanın geçtiği ayın sonuna kadar çalıştıranlarına süre verilmiştir. Ancak söz konusu bildirimlerin yapılmaması durumunda herhangi bir yaptırım öngörülmemiştir. Ay içinde 10 günden daha az çalışanlar istemeleri halinde SPEK alt sınırının %32,5’i oranında prim ödeyerek sigortalı olabileceklerdir. Bu kişilerin ödedikleri primler 5510 sayılı Kanunun 4/1/a bendi kapsamında sigortalılık olarak kabul edilecektir. Yapılan düzenlemede dikkati çeken bir husus ise 5510 sayılı Kanunda kendi primlerini ödeyen ek 5 ve ek 6. madde kapsamında sigortalı sayılanlara uygulanan indirimli sigorta primi uygulamasının ev hizmetlerinde 10 günden az çalışanlara uygulanmamış olmasıdır. Kanunların eşitlik ilkesi gereği ev hizmetlerinde 10 günden az çalışanlara da aynı hakkın verilmesinin yerinde olacağı değerlendirilmektedir.

Örnek 1:

Fatma Hanım haftada beş gün olmak üzere ayda yirmi gün saat 09:00-12:30 saatleri arasında öğretmen Ayşe Hanımın çocuğuna bakıcılık yapmaktadır. Bu durumda Fatma Hanımın çalışma saatlerine göre gün hesabı şu şekilde yapılır.

Fatma Hanım, 09:00-12:30 saatleri arasında yani günde 3,5 saat çalışmaktadır. Fatma Hanım ayda 20 gün çalıştığından bir ayda toplam 3,5X20=70 saat çalışmaktadır. Aylık çalışma gün sayısının hesaplanması için toplam çalışma saatinin 7,5’a bölünmesi gerekmektedir. Bu durumda Fatma Hanım’ın çalışma gün sayısı 70/7,5=9,33 gün olarak hesaplanır. Yönetmelik gereği 7,5 saatin altındaki çalışmaların 1 güne tamamlanması gerektiğinden Fatma Hanım’ın çalışma gün sayısı 10 gün olarak kabul edilir. Ay içindeki çalışması 10 gün olduğundan Fatma Hanım hakkında Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılara ilişkin hükümlerin uygulanması gerekmektedir.

Kanunun ek 9. maddesinde çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olan sigortalıların bildiriminin, işverenleri tarafından örneği Kurumca hazırlanan belgeyle en geç çalışmanın geçtiği ayın sonuna kadar yapılacağı belirtilmiştir. Ayrıca süresinde yapılmayan bildirim için işverene 102. maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendi hükmüne göre bir asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacağı hükmüne yer verilmiştir. Ali SAĞIR E-Yaklaşım / Kasım 2014 / Sayı: 263

özdoğrular' dan, Söz konusu Kanun değişikliğinin 01.04.2015 tarihinden itibaren yürürlük kazanacak olması nedeniyle belirtilen zamana kadar bahse konu muğlaklık devam edecek demektir. 01.04.2015 tarihinden sonrasında ise başka sorunların, çıkacağını söylemek yanlış olmayacaktır. www.ozdogrular.com

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti./Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.