Anonim şirketlerde ''ortak'' olan şahısların vefatları ile birlikte, murisin sahip olduğu hisseleri miras yoluyla devralanlar açısından veraset ve intikal vergisi beyanı gündeme geliyor.

Söz konusu beyan Kanun’un 2 farklı matrah tespit etmiş olması nedeniyle yanlış anlaşılmalara veya itirazlara neden oluyor.

Kanun’daki açık düzenleme uyarınca, mirasçıların sahip oldukları anonim şirket hisseleri öncelikle borsada kayıtlı ise ölüm tarihinden önceki üç yıl içindeki en son muamele değeri ile değerlenir. 

Borsada kayıtlı değil ise veya kayıtlı olup da üç yıl içinde muamele görmemiş ise hisse senetleri itibari değerle, yani üzerinde yazılı olan değerle değerlenmelidir. Bir başka ifadeyle borsada kayıtlı olmayan ve her biri 1 TL bedelli olarak çıkarılmış hisse senetlerinden 100.000 adedi miras yoluyla alan mirasçı, bunu ilk etapta 100.000 TL olarak beyan edecektir. Bu aşamada her bir hissenin değerinin 100 TL’ye çıkmış olmasının veya 1 kuruşa düşmüş olmasının bir önemi yoktur. Beyan hissenin üzerinde yazılı olan değerden yapılır.

Maliye’nin, anonim şirket hisse senetlerinin miras yoluyla devrinde, mirasçıların değer tespitini ticari sermaye esaslarına göre yapacağı yönünde görüşleri de vardır. Maliye’nin bu görüşüne katılmadığımı öncelikle belirtmeliyim. Anonim şirket hisse senetlerinin ilk beyanında mutlaka hisse senetlerinin değerleme esaslarına tabi tutulması, yani üzerinde yazılı değeri ile beyan edilmesi gerekiyor. 

Sorun ya da mirasçıları şaşırtan durum ise mirasçıların beyanından sonra gündeme geliyor.  

Mirasçıların bu beyanı sonrası Takdir Komisyonları hisse senetlerinin borsa rayicini borsa rayici yoksa emsal bedelini; yani piyasadaki gerçek değerini bularak ilave bir hesaplama daha yapıyor.

Üzerinde 1 TL yazılı olsa da hisse senedinin borsadaki değeri veya borsada işlem görmüyorsa piyasadaki emsal değeri 100 TL olarak tespit edilirse, ilk beyan edilen 1 TL ile Takdir Komisyonlarınca belirlenen 100 TL emsal bedel arasındaki 99 TL fark üzerinden ilave veraset ve intikal vergisi hesaplanacaktır.  Normal şartlarda, bu fark için Maliye’nin vergi ziyaı cezası istememesi gerekirken; uygulamada bu cezanın istendiği de görülüyor.

Miras yoluyla intikal eden tüm servetlerin değerleri üzerinden ise %1 ile %10 arasında değişen oranlarda veraset ve intikal vergisi hesaplanıyor.

Ölüm Türkiye'de olmuş ise mükelleflerin Türkiye'de bulunmaları halinde ölüm tarihini takip eden dört ay içinde, mükelleflerin yabancı bir memlekette bulunmaları halinde ise ölüm tarihini takip eden altı ay içinde beyannamelerin verilmesi gerekiyor.

Veraset ve İntikal Vergisi, tahakkukundan itibaren (3) yıl boyunca  her yıl Mayıs ve Kasım aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödenmektedir. İ. Halil Bağdınlı

http://www.kpmgvergi.com/Blog/Pages/FullBlog.aspx?article=323

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.