İDARİ PARA CEZALARINDA TAHAKKUK ZAMANAŞIMI SÜRESİ

İdari para cezalarında tahakkuk zamanaşımı süresi, 01.10.2008 tarihinden önce işlenmiş fiiller için farklı, 01.10.2008 tarihinden sonra işlenmiş fiiller için farklı şekilde hesaplanmaktadır

A- 01.10.2008 TARİHİNDEN ÖNCE İŞLENMİŞ FİİLLERDE TAHAKKUK ZAMANAŞIMI SÜRESİ

506 sayılı Kanun’un 140. maddesinde yapılan değişiklikler neticesinde, 01.10.2008 tarihinden önce işlenmiş fiillere ilişkin idari para cezaları kimi zaman 5 yıllık, kimi zaman da 10 yıllık zamanaşımı süresine tabi tutulmuştur.

Ancak, 4958 sayılı Kanunla yapılan değişikle 06.08.2003 ila 30.09.2008 tarihleri arasında işlenen fillerden dolayı zamanaşımı süresi beş yıl olarak hesaplandığından, Türk Ceza Kanunu’nun 7. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Suçun işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanun ile sonradan yürürlüğe giren kanunların hükümleri farklı ise, failin lehine olan kanun uygulanır ve infaz olunur.” hükmüne istinaden 01.10.2008 tarihinden önce zamanaşımı süresinin 10 yıllık olarak belirlendiği tarihlerde işlenmiş fiiller için de tahakkuk zamanaşımı süresi fiilin işlendiği tarihten itibaren beş yıl olarak dikkate alınmaktadır. www.ozdogrular.com

Dolayısıyla 01.10.2008 tarihinden önce işlenmiş fiillere ilişkin idari para cezaları günümüz itibariyle ilgililere tebliğ edilememiş ise bu cezalar tahakkuk zamanaşımına uğramış sayılmaktadır.

B- 01.10.2008 TARİHİNDEN SONRA İŞLENMİŞ FİİLLERDE TAHAKKUK ZAMANAŞIMI SÜRESİ

5510 sayılı Kanun’un 102. maddesinin yedinci fıkrasında yer alan, “İdarî para cezaları on yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Zamanaşımı süresi, fiilin işlendiği tarihten itibaren başlar.” hükmüne istinaden, 01.10.2008 tarihinden sonraki sürelerde işlenen fiillere ilişkin idari para cezaları, cezaya konu fiilin işlendiği tarihten itibaren on yıl içinde ilgililere tebliğ edilemediği takdirde zamanaşımına uğramış olacaktır.

Örneğin, 2009/Şubat ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin yasal verilme süresi 23.03.2009 tarihinden sona erdiğinden bahse konu belgenin Kurum’a yasal süresi dışında verilmesi halinde uygulanacak idari para cezası, 23.03.2019 tarihine kadar tebliğ edilemediği takdirde zamanaşımına uğramış olacaktır.

İDARİ PARA CEZALARINDA TAHSİLAT ZAMANAŞIMI SÜRESİ

Tebliğ edildiği tarih itibariyle tahakkuk zamanaşımına uğramamış olan idari para cezalarının, tahsil zamanaşımına uğratılmadan tahsil edilmesi gerekmektedir.

Bu bağlamda, tebliğ edilen idari para cezalarının ödeme süresinin sona erdiği tarihin;

- 07.12.1993 veya önceki bir tarihe rastlaması halinde, tahsil zamanaşımı süresi, ödeme vadesinin sona erdiği tarihi takip eden günden itibaren on yıl,

- 08.12.1993 ila 05.07.2004 tarihleri arasına rastlaması halinde, tahsil zamanaşımı süresi, ödeme vadesinin sona erdiği tarihi takip eden takvim yılı başından itibaren beş yıl,

- 06.07.2004 ila 30.09.2008 tarihleri arasına rastlaması halinde, tahsil zamanaşımı süresi, ödeme vadesinin sona erdiği tarihi takip eden günden itibaren on yıl,

- 01.10.2008 veya sonraki bir tarihe rastlaması halinde, tahsil zamanaşımı süresi ödeme süresinin dolduğu günü takip eden takvim yılı başından itibaren on yıl

olarak dikkate alınacaktır.

Diğer taraftan idari para cezasının tebliğinden itibaren;

a) Ödeme,

b) Haciz uygulanması,

c) Cebren tahsil ve takip muameleleri sonucunda yapılan tahsilat,

d) Ödeme emri tebliği,

e) Mal bildirimi, mal edinme ve mal artmalarının bildirilmesi,

f) Yukarıdaki sıralarda gösterilen muamelelerden herhangi birinin kefile veya yabancı şahıs ve kurumların mümessillerine tatbiki veya bunlar tarafından yapılması,

g) İhtilaflı amme alacaklarında yargı organlarınca bozma kararı verilmesi,

h) Alacağın teminata bağlanması,

ı) Yargı organlarınca yürütmenin durdurulması kararı verilmesi,

j) İki kamu idaresi arasında mevcut bir borç için alacaklı amme idaresince borçlu amme idaresine borcun ödenmesi için yazı ile başvurulması,

durumlarında zamanaşımı kesilmiş sayılmakta;

a) Borçlunun yabancı bir memlekette bulunması,

b) Hileli iflas etmesi,

c) Terekesinin tasfiye edilmesi gibi hakkında icra takibi yapılmasına imkan bulunmayan hallerde ise zamanaşımı işlememektedir (durmaktadır). www.ozdogrular.com

TAHAKKUK VE TAHSİLAT ZAMANAŞIMINA UĞRAMIŞ İDARİ PARA CEZALARINA İLİŞKİN İŞLEMLER

A- TAHAKKUK ZAMANAŞIMINA UĞRAMIŞ CEZALARLA İLGİLİ İŞLEMLER

Sosyal Güvenlik Kurumu’nca çıkartılan 2012/27 sayılı Genelge’de yapılan açıklamalar doğrultusunda,

- İdari para cezalarının tebliğe çıkartılmasından önce tahakkuk zamanaşımına girip girmediği hususunun fiilin işlendiği tarihten cezanın tebliğe çıkartılacağı tarihe kadar ilgili Kanun’da öngörülen sürenin geçip geçmediğine bakılarak, ilgili sosyal güvenlik il müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince araştırılması,

- Tebliğe çıkartılacağı tarihte zamanaşımına girmiş olduğu anlaşılan idari para cezalarının tebliğe çıkartılmaması,

- Tebliğe çıkartıldığı tarihte zamanaşımına girmemiş olmakla birlikte tebliğ edildiği tarih itibariyle zamanaşımına girmiş olan idari para cezalarının ilgili sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından iptal edilmesi

gerekmektedir.www.ozdogrular.com

B- TAHSİLAT ZAMANAŞIMINA UĞRAMIŞ CEZALARLA İLGİLİ YAPILACAK İŞLEMLER

Tahakkuk zamanaşımına uğramış olan idari para cezaları Kurum’ca re’sen dikkate alınarak terkin edilse de gerek 506 sayılı Kanun’da, gerekse 5510 sayılı Kanun’da tahsilat zamanaşımının Kurum’ca re’sen dikkate alınacağı hususunda herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiş olması nedeniyle, Borçlar Kanunu’nun 140. maddesi uyarınca, idari para cezası borçlarının terkin edilebilmesi için tahsilat zamanaşımına uğramış olduğu hususunda kesinleşmiş mahkeme kararının olması gerekmektedir. Eyüp Sabri DEMİRCİ Yaklaşım / Eylül 2014 / Sayı: 261

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.