Başta kamu alacaklarının yeniden yapılandırılması olmak üzere çok sayıda vergi düzenlemesini içeren 10.09.2014 tarih ve 6552 sayılı Kanun, 11.09.2014 tarih ve 29116 mükerrer sayılı resmi gazetede yayımlanmıştır.

 Kanun’un başlığı “İş Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden yapılandırılmasına Dair Kanun” dur.

Yürütme ve yürürlük maddeleri dahil 149 maddeden oluşan Kanun, başka düzenlemeler yanında;

- Kesinleşmiş vergi ve sigorta primi borçlarının yeniden yapılandırılmasına,

- Kasa hesabı ve ortaklardan alacaklarla ilgili kayıt ve muhasebe düzeltmelerine

ilişkin hükümler içermektedir.

Aşağıda, Kanun’da yer alan vergi düzenlemeleri açıklanmıştır.

Kanun’un çok sayıda maddeyi içermesi ve vergiyle ilgili maddelerin de dağınık olması ilgili maddelere ulaşımı zorlaştırmaktadır. Bu zorluğu gidermek amacıyla, madde numaralarını gösteren bir Tabloya Bültenin sonunda yer verilmiştir.

A) Kesinleşmiş Bazı Kamu/Kamusal Alacakların Yeniden Yapılandırılması

1) Yapılandırmanın Kapsamı

Yeniden yapılandırma kapsamına giren alacaklar aşağıdaki Tabloda yer almaktadır.

Aşağıda sayılan bazı kamu alacakları yapılandırma kapsamına alınmamıştır:

- Petrol Kanunu’na göre ödenen Devlet hissesi ve Devlet hakkı

- Şeker Kanunu’na göre ödenen şeker fiyat farkı

- Milli Korunma Suçlarının Affına, Milli Korunma Teşkilat, Sermaye ve Fon Hesaplarının Tasfiyesine ve Bazı Hükümler İhdasına Dair Kanuna göre ödenen akaryakıt fiyat istikrar payı ve akaryakıt fiyat farkı

- Maden Kanunu’na göre ödenen Devlet hakkı ve özel idare payı ile madencilik fonu

- Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye göre ödenen kılavuzluk ve römorkörlük hizmet payı

2) Ödenecek ve Silinecek Tutarlar

Kanun kapsamına giren alacaklar için yapılandırmadan yararlanılması durumunda ödenecek ve silinecek tutarlar aşağıdaki Tabloda yer almaktadır.

3) Kesinleşmiş Alacakların Yeniden Yapılandırılması Uygulamasından Yararlanma Prosedürü

Kesinleşmiş alacakların yapılandırılmasından yararlanmak için Kanun’un yayımını izleyen ikinci ay olan Kasım 2014 sonuna kadar yazılı olarak başvurulacaktır.

Düzenlemeden yararlanacaklar için Gelir ve Gümrük İdarelerinin örnek başvuru formları hazırlayacağı ve yayınlayacağı tahmin edilmektedir.

Öte yandan, düzenlemeden yararlanılması, dava açılmaması veya açılmış davalardan vazgeçilmesi şartına bağlıdır. Bu nedenle Kanun hükmünden yararlanmak üzere başvuracakların, tahsilât işlemlerinden dolayı açtıkları davalardan da vazgeçmeleri gerekecektir.

4) Ödeme Zamanı ve Ödenecek Tutar

Yeniden hesaplanan ve yapılandırılan borç tutarının peşin veya taksitle ödenmesi konusunda borçluların tercih yapmaları mümkündür.

Tercihini taksitler halinde ödemek yönünde kullananlara, ilk taksiti Kanun’un yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ay olan Aralık 2014’den başlamak üzere, ikişer aylık dönemler halinde, en çok 18 eşit taksitte 36 aya kadar vade tanınmaktadır.

Öngörülen ödeme koşullarına göre;

- Peşin ödemelerde ödenecek tutarda bir artırım yapılmayacak,

- Taksitle ödeme olanağının kullanılması durumunda, taksitler tercih edilen ödeme süresine göre belli bir katsayıyla artırılacak, artırılmış tutarlar taksit sayısına bölünerek borç tutarı eşit taksitler halinde ödenecektir. Tercih edilebilecek taksit sayısı, tercih edilen taksit sayısına göre ödeme vadesi ve ödeme vadesine göre ödenecek tutarın hesaplanmasında dikkate alınacak katsayılar aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

5) Taksitlerin Zamanında Ödenmemesi

Kesinleşmiş borçlarını yeniden yapılandırarak taksitle ödemek isteyenlerin, taksitlerini zamanında ödemeleri gerekmektedir.

Bir takvim yılında iki veya daha az taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, yapılandırma düzenlemesinden yararlanılmaya devam edilebilmektedir. Ancak bu durumda, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi gerekmektedir.

Bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı tamamen kaybedilmektedir.

6) Cari Dönem Vergilerinin Zamanında Ödenmemesi

Kanun’a göre;

- Yıllık gelir veya kurumlar vergileri,

- Stopaj gelir/kurumlar vergisi,

- Katma değer vergisi ve

- Özel tüketim vergisi

için yeniden yapılandırma hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunanların, taksit ödeme süresince bu vergi türleri ile ilgili verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden vergileri çok zor durum olmaksızın her bir vergi türü itibariyle bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri veya eksik ödemeleri halinde, yapılandırılan bu borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme hakları kaybedilmektedir.

7) Davaların Sonlandırılması

Kanun’a göre, yapılandırma olanağından yararlanılabilmesi için kapsam giren alacaklara karşı dava açılmaması, açılmış davalardan vazgeçilmesi ve kanun yollarına başvurulmaması gerekmektedir.

Bu nedenle yapılandırmadan yararlanmak üzere başvuracakların, tahsilât işlemlerinden dolayı açtıkları davalardan da vazgeçmeleri gerekecektir.

B) Kasa Hesabının Düzeltilmesi

Kanun’la, bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükelleflerinin, 31.12.2013 tarihi itibariyle düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutlarını düzeltme olanağı getirilmiştir.

Düzenlemeye göre, kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan kasa mevcudu;

- Kanun’un yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın (Aralık 2014) sonuna kadar vergi dairesine beyan edilerek düzeltilebilecek,

- Beyan edilen tutar üzerinden % 3 oranında hesaplanarak vergi aynı süre içinde ödenecektir.

Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede olmayan kasa mevcudunun düzeltilmesi kapsamında beyan edilen ve ödenen vergiler;

- Gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmeyecek,

- Kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınmayacaktır.

C) Ortaklardan Alacaklar Hesabının Düzeltilmesi

Kanun’la, bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükelleflerinin, 31.12.2013 tarihi itibariyle düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan ortaklardan alacaklar hesabını düzeltme olanağı getirilmiştir.

Yasal düzenlemeye göre, kapsama giren net alacak tutarı;

- Kanun’un yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın (Aralık 2014) sonuna kadar vergi dairesine beyan edilerek düzeltilebilecek,

- Beyan edilen tutar üzerinden % 3 oranında hesaplanacak vergi aynı süre içinde ödenecektir.

Kapsama giren net alacak tutarının düzeltilmesi kapsamında beyan edilen ve ödenen vergiler;

- Gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmeyecek,

- Kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınmayacaktır.

D) 6111 Sayılı Af Kanunu’yla Karşılaştırma

Yapılan düzenlemeler, esas olarak 2011 yılında uygulanan 6111 sayılı Af Kanunu ile yapılan düzenlemelerin bir kısmıyla aynı içeriktedir. Ancak yeni Kanun’un kapsamı 6111 sayılı Kanun’un kapsamına göre son derece sınırlıdır. Aşağıda yeni Kanun ile 6111 sayılı Kanun’un kapsamı Tabloda karşılaştırmalı olarak yer almaktadır.

E) Diğer Düzenlemeler

Kanun’da yer alan diğer düzenlemeler şunlardır:

- Kanunda sayılan kıymetli taşların (Elmas, pırlanta, yakut, zümrüt, topaz, safir, inci ve kübik virconia) tesliminde uygulanan katma değer vergisi istisnası, Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan borsalarda işlem görmek üzere ithali, borsaya teslimi ve borsa üyeleri arasında el değiştirmesi ile sınırlandırılmıştır. Bu durumda sayılan kıymetli taşların nihai tüketicilere satışı ile borsa dışında ve borsa üyeleri haricindeki kişi ve kuruluşlar tarafından alım satımı KDV’ye tabi tutulacaktır.

- Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (IV) sayılı listede yer alan aşağıda G.T.l.P. numaraları ile vergi oranları belirtilen mallar listeden çıkarılmıştır.

Bu değişiklik sonucu, elmas, pırlanta, yakut, zümrüt, topaz, safir, inci gibi değerli taşların ithalinde uygulanan % 20 oranındaki ÖTV kaldırılmış bulunmaktadır. Aynı şekilde değerli taşların işlenmesi sonucu yine taş olarak tesliminde de ÖTV uygulanmayacaktır. Değerli taşlardan mamul ziynet eşyaları ise (kıymetli taş veya inciden mamul saat kayışları hariç) ÖTV’nin konusuna girmediğinden, ziynet eşyalarında ÖTV yönünden bir değişiklik olmayacaktır.

Sonuç itibariyle değerli taşlarda uygulanan % 20 oranındaki ÖTV kaldırılırken, bunların borsa dışında satışında % 18 oranında KDV getirilmiş olmaktadır.

- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca süresiz çalışma izni verilen yabancılara, ikamet tezkeresinin harçsız olarak verilmesi öngörülmüştür. Süresiz çalışma izninin verilmesinde çalışma izni harcı ödemesi kaldırılmamakta olup bu harç ödenmeye devam edecektir.

- 5510 sayılı Kanun’un geçici 41. maddesi kapsamında, bazı kurum ve kuruluşların, Sosyal Güvenlik Kurumuna olan borçlarına karşılık, bu kurum ve kuruluşlara ait taşınmazlar SGK tarafından satın alınabilmektedir. Yeni yapılan düzenlemeyle, bu madde kapsamında taşınmazların, SGK’ya devir ve teslimi ile bu taşınmazların SGK tarafından devir ve teslimi 31.12.2023 tarihine kadar katma değer vergisinden müstesna tutulmuştur. Bu kapsamda vergiden istisna edilen işlemler bakımından KDV Kanunu’nun 30/a maddesinin uygulanmaması öngörülmekte, böylece devredilen taşınmazlarla ilgili yüklenilen KDV’nin indirimine imkân verilmektedir.

- Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu’nun, Kuruma sağlanan vergi ayrıcalıklarıyla ilgili maddesi başlığıyla birlikte değiştirilerek yeniden düzenlenmiştir.

- Yapılandırılan kamu alacaklarına benzer şekilde, oda ve borsalara olan aidat borçlarının yeniden yapılandırılması öngörülmüştür.

- Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Gelirleri Kanunu’nun 1. maddesinde belirlenen cihazları imal ve ithal edenlerin, bu Kanun kapsamında bandrol veya etiket almaları gerekmektedir. Bu zorunluluk mevcut düzenlemeye göre, cihazların satışından önce yerine getirilmektedir. Yeni yapılan düzenlemeyle, ithal edilen cihazlar için bandrol veya etiketlerin, cihazların serbest dolaşıma girişinde alınması hükme bağlanmıştır. Kanun’la ayrıca, TRT’ye Kanun’la verilen gelirlerin toplanması ve izlenmesiyle ilgili geniş yetkiler verilmiştir.

- Ar-Ge faaliyetlerinde istihdam edilen personel için uygulanan sigorta primi desteğinde 5 yıllık sınırlama kaldırılmıştır.

TABLO

İlgili düzenlemelere daha kolay erişim amacıyla, Kanun’da yer alan vergi ve benzeri düzenlemelerin yer aldığı maddeler aşağıdaki Tabloda yer almaktadır:

İlgili Kanun metnine aşağıdaki bağlantı yardımıyla ulaşabilirsiniz. PWC

• İş Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.