FAALİYETE SON VERME HALİNDE KDV

A- FAALİYETE SON VERME

Faaliyete son verme, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu(1)’nun “İşi Bırakmanın Tarifi” başlıklı 161. maddesinde, mükelleflerce vergiye tabi olmayı gerektiren muamelelerin tamamen durdurulması ve sona ermesi olarak tanımlanmıştır.

Bununla birlikte, aynı Kanun’da, faaliyetine son veren mükelleflerin durumu ilgili vergi dairesine bir ay içinde bildirmesi gerektiği belirtilmiştir.

Gelir vergisi mükellefleri işe başlamada mükellefiyet tesisi için yaptıkları bildirime benzer şekilde, faaliyetlerine son verdiklerinde de bildirimde bulunmak zorundadırlar. Ölüm işi bırakma olarak kabul edildiğinden ölüm halinde, mirası reddetmemiş mirasçılar tarafından ölüm tarihinden itibaren 1 ay içinde gerekli bildirimin yapılması gerekmektedir.www.ozdogrular.com

Kurumlar vergisi mükelleflerinin faaliyetlerine son vermeleri, tasfiye, devir, birleşme, bölünme ve iflas hallerinde gerçekleşmektedir. Tasfiye, devir, birleşme ve bölünme halinde bu işlemlerin sonuçlanmasına, iflas halinde iflasın kapanmasına kadar mükellefiyet devan etmekte, tasfiye, devir, birleşme ve bölünmenin sonuçlandığının ve iflasın kapandığının 1 ay içinde bildirilmesiyle söz konu mükellefiyet sona erdirilmektedir.

B- FAALİYETE SON VERME HALİNDE İŞLETMEDE MEVCUT MAL VE İKTİSADİ KIYMETLERE İLİŞKİN KDV

Faaliyetine son veren mükelleflerin karşılaştıkları sorunlardan ilki, işletmede mevcut olan mallar ve iktisadi kıymetlerdir. Bu mallar ve iktisadi kıymetlerin işletme sahibine faturalandırılması gerekmektedir. Bu işlem, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu(2)’nun 3/a maddesine göre işletmeden çekiş kabul edilecektir. Söz konusu mallar ve iktisadi kıymetler için KDV Kanunu’nun 27. maddesine göre emsal bedel uygulanarak fatura tutarlarının belirlenmesi ve bu tutarlar üzerinden KDV hesaplanması gerekmektedir. Hesaplanan KDV’nin işin bırakıldığı ay beyannamesi ile beyan edilmesi gerekir.

C- FAALİYETE SON VERME HALİNDE DEVREDEN KDV

3065 sayılı KDV Kanunu’nun 29. maddesinin 1. fıkrasında, “mükelleflerin faaliyetlerine ilişkin olarak yüklendikleri KDV’leri indirim konusu yapabilecekleri” 2. fıkrasında ise “bir vergilendirme döneminde indirilecek KDV toplamının mükellefin vergiye tabi işlemleri dolayısıyla hesaplanan KDV toplamından fazla olduğu takdirde aradaki farkın sonraki dönemlere devrolunacağı ve iade edilmeyeceği” hükme bağlanmıştır. www.ozdogrular.com

Ayrıca, aynı Kanun’un 58. maddesinde ise, “mükellefçe indirilebilecek KDV’lerin gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilmeyeceği” belirtilmiştir.

KDV Kanunu, yüklenilen KDV ile ilgili olarak, indirim, iade, gider ve maliyet olarak dikkate alma uygulamaları düzenlenmiştir. KDV’de vergilendirme istisnalar haricinde 1’er aylık dönemleri kapsamaktadır. Yukarıda yer alan Kanun maddesinde de ifade edildiği üzere, bir dönem içinde mal ve hizmet alışları nedeniyle yüklenilen KDV, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV’den mahsup edilebilmektedir. Mahsup edilecek KDV’nin hesaplanan KDV’den yüksek olması halinde sonraki döneme devreden KDV oluşmakta, söz konusu KDV’de sonraki dönemde mahsup edilecek KDV’ye dahil edilmekte ve mükelleflerin faaliyetleri süresince bu süreç bu şekilde devam etmektedir.

Ancak, faaliyetlerine son veren mükelleflerin yüklendikleri KDV nedeniyle mahsup edemedikleri ve dolayısıyla sonraki dönem devreden KDV olarak oluşan KDV’leri önemli bir sorun oluşturmaktadır. Faaliyetlerine son verdiklerinden sonraki dönemlerde söz konusu KDV’yi mahsup etmeleri imkanı ortadan kalkmaktadır.

İbrahim ERCAN* Yaklaşım / Eylül 2014 / Sayı: 261

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.